Voor veel Oekraïners in Nederland zijn stress en angstgevoelens een bekend fenomeen. Niet alleen vanwege de vaak traumatische herinneringen aan hun vlucht. Maar ook onzekerheden over de toekomst en zorgen om geliefden in Oekraïne leveren spanning op. Op 24 februari tijdens Remember Together verzorgt Anna Zinchenko, projectleider Mental Health bij Vital’nya, daarom samen met een team collega psychologen workshops over mentale gezondheid.
Anna Zinchenko: “Mentale gezondheid is de sleutel tot een sterke samenleving”
Sinds Anna Kyiv achter zich moest laten op de dag dat de oorlog uitbrak, heeft zij in Utrecht haar tweede thuis gevonden bij Vital’nya, de Utrechtse huiskamer voor Oekraïense vluchtelingen. In en rondom Utrecht heeft ze sindsdien met honderden landgenoten gesproken. Zij heeft daardoor een helder beeld gekregen van de mentale dilemma’s waarmee velen kampen. De gemeenschapszin is groot, vertelt Anna. Men steunt elkaar op de momenten dat het moeilijk is. Maar om dat te kunnen doen, moet je zelf ook sterk zijn. Daar ligt in de kern de basis van haar coaching. “Mentale hulp wordt nogal eens gestigmatiseerd, alsof er iets mis met je zou zijn. Dat is echt een misverstand. Wat wij hier doen, is geen diepgravende psychoanalyse. Het is in feite net zo normaal als naar de tandarts gaan wanneer je kiespijn hebt. De hulpmiddelen die we aanbieden, zijn heel praktisch. We hebben een support groep waar je terecht kunt voor advies en studie. Hoewel we gekwalificeerde psychologen zijn, gaat het hier niet in eerste instantie om behandeling. We kijken naar hoe het slaappatroon is, doen oefeningen in het omgaan met angst en stress. En we geven tips hoe je dit kunt verminderen.”
Terugkeer naar Oekraïne
Een belangrijk thema in de hulpverlening aan Oekraïners richt zich niet alleen op het verwerken van de herinneringen uit het recente verleden. Er is ook aandacht voor het vraagstuk rondom een mogelijke terugkeer naar Oekraïne. Jezelf voorbereiden op zo’n terugreis vergt ook wat van je eigen mentale instelling. Kan ik bijvoorbeeld accepteren dat ik misschien niet meer terugkeer in de oude, vertrouwde omgeving? En hoe kan ik daar dan het beste mee omgaan? Ook deze vragen komen aan bod bij het leven in twee werelden.
Op 24 februari kunnen bezoekers meedoen aan diverse workshops op het gebied van mentale gezondheid. Deze workshops worden door Anna begeleid samen met een team van Nederlandse en Oekraïense psychologen. Denk daarbij aan de mogelijkheden om op een poster je gevoelens en dilemma’s te delen, waardoor ook anderen die beter begrijpen en zullen beseffen: ik herken dit, ik ben niet alleen. “Vaak helpt zo’n creatieve aanpak enorm om tot acceptatie te komen. Vanuit daar kom je sneller verder in het proces van mentaal sterker worden. Ik ben de Nederlanders ontzettend dankbaar daarbij. We zijn echte vrienden geworden. Vanuit Vital’nya heb ik een netwerk kunnen opbouwen met professionele zorgverleners. We doen dit nu als één professioneel team met United Way Nederland. Dankzij deze fusie kunnen we nu zoveel meer bereiken.”
Anna’s toekomstwens
Anna’s wens voor de toekomst: “Er zijn geen grenzen aan dit werk, ik zie graag dat het netwerk verder uitbreidt, samen met collega’s in landen als Amerika, Canada en Engeland, waardoor we deze begeleiding verder kunnen ontwikkelen en meehelpen Oekraïne opnieuw op te bouwen als een sterke natie!”
